چکیده
شناسایی گونه های خیارهای دریایی منطقه زیر جزر و مدی خلیج چابهار
دانشگاه دریانوردی و علوم دریایی چابهار
تیمور امینی راد
مرکز تحقیقات آبهای دور- چابهار
چکیده
خیارهای دریایی جزو مهمترین خارپوستان دریا بشمار میروند. باوجود اینکه محیط دریایی منبع عظیمی از این موجودات در اختیار ما گذاشته است، متأسفانه به دلیل عدم شناسایی گونه های موجود در آبهای جنوبی ایران و همچنین ناآشنایی با فوائد تغذیهای، دارویی و حتی سودآوری ارزی در رابطه با صادرات آنها به عنوان جانورانی فراموش شده تلقی میشوند. این مطالعه در بخش شرقی خلیج که بدلیل وجود بندر چابهاردارای بیشترین تأثیر انسانی بر اکوسیستم منطقه میباشد، انجام شده است. نمونه برداری از خیارهای دریایی توسط غواصی به روش اسکوبا در 4 منطقه که با توجه به گشتهای مقدماتی بیشترین احتمال حضور خیارهای دریایی وجود داشت، انجام گرفت. این مناطق عبارتند از اسکله شهید بهشتی، هتل دریایی، اسکله شهید کلانتری و اسکله سپاه. همچنین از خیارهای دریایی و محیط پیرامون آنها عکسبرداری شد. به کمک برخی کلیدهای شناسایی، افراد در محل زندگی خود تا حد امکان شناسایی و برای اطمینان بیشتر در آزمایشگاه به روش مشاهده استخوانچه های پوستی مورد بررسی قرار گرفتند. در خلال یک سال بررسی 7 گونه از خیارهای دریایی مشاهده شد. این گونه ها عبارتند ازStichopus variegatus، Holothuria leucospilota،Holothuria hilla، Holothuria arenicola، Holothuria atra، Holothuria parva، Holothuria pervicax. از این میان 6 گونه به جنس Holothuriaو یک گونه به جنس Stichopusتعلق دارد. هر دو جنس جزو راسته Aspidochirotidaهستند. بطور کلی گونه Stichopus variegatesنسبت به سایر گونه ها از طول و وزن بیشتری برخودار است. دررتبه بعدی گونه Holothuria leucospilotaقرار دارد. گونه Holothuria hillaنسبت به سایر گونه ها از محدوده طولی بیشتری برخودار است. از نظر حضور گونه ها ایستگاه بهشتی در مرتبه نخست قرار دارد. در طول یکسال مطالعه، 6 گونه در این ایستگاه مشاهده شده است (گونه H. arenicola مشاهده نشد). در ایستگاه سپاه 5 گونه مشاهده شده است (گونه های H. parva و H. pervicax مشاهده نشد). در کلانتری 2 گونه (S. variegatus وH.leucospilota) و در هتل دریایی یک گونه (H. leucospilota) مشاهده شده است.
کلمات کلیدی: خارپوستان، خیار دریایی،شناسایی گونه ای، خلیج چابهار
